Có bao giờ bạn tự hỏi: Tại sao nhiều người nghèo khi có thêm chút tiền lại chọn mua tivi thay vì thực phẩm? Vì sao nhiều chính sách xóa đói giảm nghèo từng được tung hô là “cứu tinh” cuối cùng lại thất bại? Cuốn sách “Hiểu nghèo thoát nghèo” của Abhijit V. Banerjee và Esther Duflo sẽ cho bạn một góc nhìn khoa học, thực tế và đầy tính nhân văn về cách mà những người nghèo trên thế giới đang sống, suy nghĩ và lựa chọn. Đây không chỉ là một cuốn sách kinh tế, mà còn là bản nghiên cứu sâu sắc về con người trong bối cảnh nghèo đói.
Thông tin cơ bản về sách
- Tên sách: Hiểu nghèo thoát nghèo (Poor Economics)
- Tác giả: Abhijit V. Banerjee & Esther Duflo
- Dịch giả: Nguyễn Lê Bảo Ngọc
- Nhà xuất bản: NXB Trẻ
- Ngày phát hành: 03/2015
- Số trang: 444
- Thể loại chính: Sách Kinh Tế – Tài Chính (kết hợp nghiên cứu xã hội học và phát triển)
Lý do cuốn sách nổi tiếng:
- Được viết bởi hai giáo sư kinh tế học xuất sắc, đều là những người đi tiên phong trong phương pháp “thí nghiệm tự nhiên và ngẫu nhiên có kiểm soát (RCTs)” để nghiên cứu vấn đề nghèo đói.
- Tác giả Abhijit V. Banerjee và Esther Duflo đều là giáo sư tại MIT và sau này cùng với Michael Kremer đã đoạt Giải Nobel Kinh tế năm 2019 nhờ công trình nghiên cứu về giảm nghèo toàn cầu.
- Cuốn sách trở thành một bestseller quốc tế, được dịch ra nhiều ngôn ngữ và trở thành tài liệu tham khảo quan trọng trong lĩnh vực phát triển kinh tế – xã hội.
Đối tượng nên đọc cuốn sách:
- Sinh viên, học sinh quan tâm đến kinh tế, xã hội học, phát triển bền vững.
- Doanh nhân, nhà quản lý muốn hiểu sâu về người nghèo – thị trường – hành vi tiêu dùng để xây dựng chiến lược phù hợp.
- Các bậc phụ huynh, nhà giáo dục và những ai quan tâm đến bình đẳng xã hội và trách nhiệm cộng đồng.
Tóm tắt nội dung chính
Hiểu nghèo thoát nghèo được xây dựng từ hơn 15 năm nghiên cứu thực địa tại nhiều quốc gia đang phát triển. Cuốn sách tập trung vào việc lý giải những hành vi tưởng chừng “phi lý” của người nghèo, từ cách họ tiêu tiền, quyết định sinh con, chăm sóc sức khỏe, đến việc tiếp cận giáo dục và cơ hội kinh tế.
Một số điểm chính:
- Lựa chọn tiêu dùng của người nghèo: Tại sao họ ưu tiên mua tivi, điện thoại thay vì dinh dưỡng? Vì với họ, niềm vui tinh thần cũng quan trọng không kém cái ăn.
- Vấn đề giáo dục và sức khỏe: Người nghèo thường không đầu tư vào học hành dài hạn cho con cái vì không nhìn thấy hiệu quả tức thì, và thường bỏ qua những can thiệp y tế phòng ngừa dù chi phí thấp.
- Tín dụng và tiết kiệm: Việc thiếu tiếp cận nguồn vốn khiến người nghèo khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn. Các mô hình vi mô (microfinance) có thể giúp đỡ, nhưng cũng cần được điều chỉnh phù hợp với bối cảnh địa phương.
Giá trị và bài học rút ra
- Hiểu để thay đổi: Cuốn sách nhấn mạnh rằng, để giúp người nghèo, cần hiểu họ nghĩ gì, muốn gì và ra quyết định như thế nào, thay vì áp đặt từ góc nhìn của người giàu.
- Nghèo đói không phải do lười biếng: Người nghèo thường làm việc chăm chỉ hơn nhiều so với tưởng tượng, nhưng họ mắc kẹt trong những vòng xoáy như thiếu dinh dưỡng, thiếu vốn, và thiếu niềm tin vào hệ thống.
- Chính sách cần được thử nghiệm và đo lường: Những giải pháp “đũa thần” chung chung thường thất bại. Thay vào đó, các can thiệp nhỏ, cụ thể và có bằng chứng thực nghiệm mới tạo ra thay đổi lâu dài.
- Bài học cho mỗi cá nhân: Ngay cả khi không sống trong nghèo đói, chúng ta cũng thường đưa ra các quyết định “phi lý” vì cảm xúc. Cuốn sách nhắc nhở mỗi người cần học cách hiểu rõ bản thân, phân tích vấn đề từ nhiều góc nhìn và tìm ra con đường phù hợp nhất để phát triển.
Thông tin thú vị
- Hiểu nghèo thoát nghèo đã giành Giải thưởng Sách Tài chính và Kinh doanh Goldman Sachs – Financial Times năm 2011.
- Hai tác giả Abhijit V. Banerjee và Esther Duflo cùng Michael Kremer đã nhận Giải Nobel Kinh tế năm 2019 cho nghiên cứu về “phương pháp tiếp cận thực nghiệm nhằm xóa đói giảm nghèo toàn cầu”.
- Cuốn sách được Bill Gates và Barack Obama khuyến nghị đọc, coi là một trong những tác phẩm quan trọng để hiểu về thách thức phát triển và các giải pháp thực tế cho vấn đề nghèo đói.
- Sách được dịch ra nhiều ngôn ngữ, trong đó có tiếng Việt, và đã tạo cảm hứng cho nhiều chính sách phát triển ở Ấn Độ, châu Phi và nhiều quốc gia đang phát triển khác.
Kết luận & Lời khuyên
Hiểu nghèo thoát nghèo không chỉ là một công trình nghiên cứu kinh tế, mà còn là cuốn sách thay đổi góc nhìn về người nghèo và cách chúng ta có thể đồng hành cùng họ. Thay vì phán xét, hãy lắng nghe, quan sát và tìm ra giải pháp phù hợp với hoàn cảnh thực tế.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách giúp hiểu sâu về nguyên nhân nghèo đói và cách vượt qua nó bằng những giải pháp thiết thực, thì Hiểu nghèo thoát nghèo chính là một lựa chọn đáng cân nhắc.
Bạn đọc có thể tham khảo thêm các thông tin, bài viết của Góc Sách tại các nền tảng mạng xã hội nhé.
- Fanpage Góc Sách: https://www.facebook.com/gocsach247
- Instagram Góc Sách: https://www.instagram.com/gocsachh/
- Thread Góc Sách: https://www.threads.com/@gocsachh
- Youtube Góc Sách:
- Tiktok Góc Sách: